به نقل از «ایمنا»

حکمروایی شهری در پیشگاه عدالت

تاریخ انتشار: ۲۱ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۰۷۴۳۵

محیط شهری پویا نیازمند مدیریت قابل توجهی است تا بتواند عدالت اجتماعی را در فضاهای شهری ایجاد کند؛ به نظر می‌رسد حکمروایی شهری قابلیت فراهم کردن آن را دارد اما در کشورهای درحال توسعه به‌دلیل فاحش‌بودن تفاوت‌های اجتماعی و اقتصادی، نبود تعادل در توزیع خدمات شهری تفاوت‌های فضای شهرها را تشدیدکرده است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، در دنیای امروز و در کشورهای در حال توسعه نبود عدالت در توزیع خدمات و فضاهای شهری منجر به ایجاد تفاوت‌های بسیار زیاد فضایی در شهرها شده است، در واقع می‌توان گفت: نبود یک حکمروایی خوب شهری این بی تعادلی را ایجاد و تشدید کرده است چراکه حکمروایی شهری مدیران می‌تواند مدیریتی واحد ایجاد کند و در نتیجه منجر به توزیع صحیح و کامل خدمات و امکانات در فضاهای شهری شود که در نهایت قادر به برقراری عدالت اجتماعی در فضاهای شهری خواهد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در حال حاضر مشارکت شهروندان برای بهبود وضعیت اجتماعی امری ضروری است و با توجه به اینکه تغییرات اجتماعی با سرعت اتفاق می‌افتد و از طرفی شهرها از تغییرات اجتماعی تأثیر فوری می‌پذیرد، از این رو مطالعه پیرامون تغییرات اجتماعی و تحلیل آن و رابطه این تغییرات با حکمروایی خوب شهری مورد تأکید در مباحث شهر و شهرسازی است به همین دلیل است که در چند سال اخیر پیشگامان جغرافیای شهری جدید، ساخت داخلی شهرها را با توجه به عدالت اجتماعی، توزیع مناسب خدمات و امکانات شهری که متأثر از سیاست‌های نظام حکومتی و اوضاع اجتماعی جامعه است به‌طور جدی مطالعه می‌کنند.

در شهرهای امروزی مسائل اجتماعی را نمی‌توان تنها با احداث پل‌ها و خیابان‌های شهری حل کرد؛ از این رو وجود نابرابری و نبود تعادل فضایی در ساکنان نواحی مختلف یک شهر به هیچ‌وجه پدیده‌ای جدید در هیچ‌یک از شهرهای جهان نیست، اما در کشورهای در حال توسعه به‌دلیل فاحش بودن تفاوت‌های اجتماعی و اقتصادی، نابرابری و نبود تعادل در توزیع خدمات شهری، تفاوت‌های فضایی شهرها را تشدید کرده است.

حکمروایی شهری، عدالت اجتماعی در فضاهای شهری را فراهم می‌کند

میثم رضایی، استاد شهرسازی مهمترین هدف مدیریت شهری را ارتقای جایگاه اجتماعی و وضعیت زندگی، در قالب اقشار و گروه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی و حفاظت از حقوق شهروندان و تشویق به توسعه اقتصادی و اجتماعی پایدار می‌داند و اظهار می‌کند: اهمیت و ضرورت مسئله اینجاست که یک محیط شهری پیچیده، پویا و متنوع نیازمند ظرفیت مدیریت قابل توجهی است تا بتواند عدالت اجتماعی را در فضاهای شهری ایجاد کند که به نظر می‌رسد حکمروایی شهری قابلیت فراهم کردن آن را دارد.

وی می‌افزاید: الگوی حکمروایی خوب در حال حاضر اثربخش‌، کم هزینه و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت است تا بتوان عدالت اجتماعی را در فضاهای شهر اعمال تا رضایت شهروندان را کسب کرد.

این استاد شهرسازی تصریح می‌کند: آنچه امروزه در اداره شهر مورد توجه و تأکید قرار می‌گیرد و به‌عنوان پارادایمی در مدیریت شهرها معرفی می‌شود، بهره‌گیری از الگوی حکمرانی خوب شهری بوده که در آن دولت، شهروندان و نهادهای خصوصی در یک جریان افقی و فرابخشی به مشارکت می‌پردازند.

وی با اشاره به اینکه در این بستر است که می‌توان امیدوار به رفع مشکلات ساختاری و کارکردی شهرها بود و عدالت اجتماعی را در سطح فضاهای شهری با حکمرانی خوب شهری پدیدار کرد، ادامه می‌دهد: حکمرانی شهری به‌مثابه شیوه‌های متفاوتی است که طی آن افراد، نهادها و بخش خصوصی و عمومی به اعمال مدیریت و برنامه‌ریزی برای امور متداول شهر می‌پردازند.

رضایی تاکید می‌کند: یکی از جنبه‌های مهم نظریه حکمروایی خوب شهری همان بعد مشارکت است، زیرا اصل و بنیان نظریه مذکور بر حکومت مردمی استوار است، یعنی حکومتی که مردم اداره امور را بر عهده خواهند داشت.

این استاد دانشگاه معتقد است: حکمروایی به روش شیوه یا نظام اداره‌ای اشاره دارد که مرز بین سازمان‌ها و بخش عمومی و خصوصی را نفوذپذیر کرده است؛ ماهیت حکمروایی در ارتباط متقابل و کنش و واکنش بین و درون نیروهای حکومتی و غیرحکومتی است.

وی می‌گوید: حکمروایی، فرایندی است که به حضور کنشگران و ارتقای نقش آنان در تصمیم‌گیری‌ها و اداره امور ارج می‌نهد و در نهایت می‌تواند منجر به توسعه پایدار محیط شود، درحالی‌که مفهوم حکومت دلالت بر واحد سیاسی برای انجام وظیفه سیاست‌گذاری داشته و برجسته‌تر از اجرای سیاست‌ها است.

رضایی با بیان اینکه می‌توان گفت واژه حکمروایی اشاره به پاسخگو بودن در حوزه سیاست‌گذاری و اجرا دارد، خاطر نشان می‌کند: حکمروایی به روابط بین دولت و جامعه مدنی، حکمرانان و حکمروایی شوندگان حکومت و حکومت شوندگان مربوط می‌شود.

این استاد شهرسازی تصریح می‌کند: مشارکت عمومی در شهرسازی ابزاری است که به‌وسیله آن اعضای جامعه قادر می‌شوند در تدوین سیاست‌ها و طرح‌های شرکت بر محیط زندگی آن‌ها مؤثر باشند.

وی با بیان اینکه اثربخشی با توجه به میزان هم‌سو بودن فعالیت فعلی با هدف من سنجیده می‌شود، تصریح می‌کند: افزایش اثربخشی به این معنا است که فعالیت‌های من، بیش از گذشته با هدف‌های من، هم‌سو است و تا زمانی‌که در زندگی، محیط کار و در یک دپارتمان سازمانی، هدف‌ها تعریف نشده باشند، نمی‌توان در مورد اثربخشی و بهبود آن اظهار نظر کرد، زیرا نقطه مرجع سنجش اثربخشی، هدف‌ها هستند.

رضایی می‌افزاید: پاسخ‌گویی نیروی پیش برنده‌ای است که بر بازیگران کلیدی فشار می‌آورد تا در قبال عملکرد خود مسئول باشند و از عملکرد خوب خدمات عمومی اطمینان حاصل کنند؛ هدف پاسخگویی اطلاع شهروندان از مسائل سیاسی است تا توانایی قضاوت و واکنش مناسب به اقدامات دولت را پیدا کنند.

وی با بیان اینکه افزایش شفافیت در سیستم به وجود آزادی بیان، آزادی مطبوعات و نیز درجه نبود تمرکز در سیستم بستگی دارد، می‌افزاید: زمانی که مطبوعات به حد کافی از آزادی لازم برای انتشار اقدامات درست یا اشتباه بخش‌های مختلف حکومتی برخوردار باشند و آگاهی‌رسانی صحیح به شهروندان و همچنین مقامات صورت پذیرد، حاکمیت مؤثر ارتقا می‌یابد و به‌طور ویژه فساد کاهش پیدا می‌کند.

شهرنشینی، تحقق عدالت در فضاهای شهری را می‌طلبد

علی شمس‌الدینی، دانشیار معماری و شهرسازی اظهار می‌کند: از نظر جغرافیایی عدالت اجتماعی در شهر، مترادف با توزیع فضایی عادلانه امکانات و منابع، بین مناطق مختلف شهری و دستیابی برابر شهروندان به آن است.

وی با اشاره به اینکه نبود توزیع عادلانه این امکانات و منابع به بحران‌های اجتماعی و مشکلات پیچیده فضایی منجر خواهد شد، می‌افزاید: عدالت در اصطلاح از دو کلمه «موزون بودن» و «برابری» که در مفهوم رعایت تناسب میان اجزای یک مجموعه هدفدار به‌گونه‌ای که آن مجموعه بتواند متعادل و پایدار بماند تشکیل شده است.

این دانشیار معماری و شهرسازی تصریح می‌کند: عدالت فضایی در شهرها بدان معنا است که مکان زندگی هر فرد حاصل از تقسیم کار اجتماعی وی را از استحقاق اجتماعی محروم نکند.

وی معتقد است: نابرابری‌های فضایی، تنها هنگامی موجه است که بهبود حیات همگانی را به‌همراه داشته باشد؛ شهرنشینی تحقق عدالت را در فضاهای خود می‌طلبد و این عدالت می‌تواند در توزیع خدمات و امکانات مناسب در فضاهای شهری باشد تا نیازهای شهروندان را در کل سطح شهر پوشش دهد.

شمس‌الدینی تصریح می‌کند: حرکت و رسیدن به پایداری شهرها زمانی محقق خواهد شد که تخصیص و توزیع خدمات و امکانات میان واحدهای فضایی و اجتماعی شهرها مطابق با نیازهای جمعیتی و مساوات و برابری جغرافیایی صورت گیرد.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه عدالت اجتماعی از مفاهیمی است که در تاریخ زندگی بشر، کاربردها و برداشت‌های مختلفی داشته و مفهوم آن همیشه مورد گفت‌وگو و کشمکش اندیشمندان مختلف بوده است، به‌گونه‌ای که درک انسان معلول با یک انسان مستعد از مفهوم عدالت، متفاوت خواهد بود، خاطر نشان می‌کند: بین کیفیت زندگی افراد و دسترسی به خدمات رابطه معناداری وجود دارد و در کل نابرابری اجتماعی، بازتاب دستیابی متفاوت طبقات و قشرهای مختلف به انواع این کالاها در هر جامعه است.

وی می‌گوید: عدالت اجتماعی از مؤلفه‌های برابری و مساوات، قانونمندی، اعطای حقوق و توازن در شهرها به‌وجود می‌آید و برابری و مساوات از مهمترین ابعاد و بلکه اصلی‌ترین معنای عدالت است.

شمس‌الدینی تصریح می‌کند: هر جامعه‌ای را می‌توان اجتماع کم و خودگردانی دانست که در آن روابط افراد، بر اساس اصول و قوانین مشخص و معینی صورت می‌گیرد و اطاعت افراد از این قواعد، نوعی پیوند اجتماعی را بین آن‌ها فراهم می‌سازد، در نتیجه افراد برای پیشبرد منافع و جامعه خود با یکدیگر همکاری می‌کنند.

این دانشیار معماری و شهرسازی با اشاره به اینکه عدالت اجتماعی، مفهومی چند بعدی است که با مفاهیمی مانند برابری و مساوات، قانون‌مندی، اعطای حقوق و توازن اشتراک‌هایی دارد، می‌گوید: یکی از اهداف اولیه و اساسی فرایند برنامه‌ریزی شهری، حفظ و بهبود کیفیت محیط شهری و به تبع آن برخورداری همزمان تمام شهروندان از تمام امکانات و خدمات است و این امر با مدیریت و حکمروایی خوب شهری ممکن خواهد شد.

وی اظهار می‌کند: شناخت وضعیت موجود کیفیت محیط مناطق شهری از طریق تحقق عدالت اجتماعی و سنجش و ارزیابی آن با مدیریت حکمروایی خوب شهری به یکی از مهمترین جنبه‌های مطالعاتی در مباحث برنامه‌ریزی شهری تبدیل شده است.

شمس‌الدینی ادامه می‌دهد: یکی از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تحقق عدالت اجتماعی، سطح مدیریت حکمروایی خوب شهری است که به‌طورکلی توجه چندانی به آن نشده است.

وی خاطر نشان می‌کند: با افزایش سطح حکمروایی خوب شهری شهروندان، بر میزان عدالت اجتماعی آن‌ها افزوده می‌شود و تلاش برای افزایش سطح حکمروایی خوب شهری شهروندان ضرورت دارد تا از این طریق بتوان بر میزان رضایت آن‌ها از عدالت اجتماعی افزود.

کد خبر 645354

منبع: ایمنا

کلیدواژه: مدیریت شهری شهر سازی فضاهای شهری خدمات شهری حکمروایی خوب شهری حکمرانی محلی کلانشهر شهر شهرداری برنامه ریزی شهری مشارکت شهروندان شهرهای ايران حکمروایی شهری حکمروایی شهر مدیران شهری کارشناس شهرسازی شهروند شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق عدالت اجتماعی حکمروایی خوب شهری خدمات و امکانات توزیع خدمات فضاهای شهری حکمروایی شهری فضاهای شهر تحقق عدالت شمس الدینی خواهد شد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۰۷۴۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقش حمل‌ونقل عمومی در کاهش ترافیک کلان‌شهرها

مدیرعامل بهره‌برداری شرکت قطار شهری مشهد مقدس با بیان مضرات استفاده از حمل‌ونقل شخصی گفت: امیدواریم ظرفیت حمل‌ونقل عمومی با آگاهی مردم و اسناد بالادستی و حمایت‌های حاکمیتی افزایش پیدا کند تا مشکلات ناشی از آلودگی هوا و ترافیک خصوصاً در کلان‌شهرها کاهش پیدا کند.

بهرام نکاحی با حضور در غرفه خبرگزاری ایمنا در دومین روز از نمایشگاه حمل‌ونقل دانش بنیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: به جهت کاهش آلودگی هوا و ترافیک شهر مشهد به عنوان دومین کلان‌شهر ایران خطوط ۳و ۴ قطار شهری مشهد مقدس به بهره‌برداری خواهد رسید.

وی افزود: بسیاری از نقصان‌ها در حوزه‌های عمومی و تخصصی ناشی از آگاهی نداشتن از معایب و مزایا و مدل‌های جدید است.

مدیرعامل بهره‌برداری شرکت قطار شهری مشهد گفت: علت روی آوردن به حمل‌ونقل شخصی در شهرها، سوءمدیریت، فرسودگی، تأخیرات اجرایی است و این موضوع یکی از علت‌های مهم آلودگی هوا شده است.

نکاحی گفت: امروزه ما با فرهنگ استفاده درست از ظرفیت‌ها و فرهنگ اولویت‌گذاری درست آشنا نیستیم.

وی با بیان مضرات استفاده از حمل‌ونقل شخصی خاطرنشان کرد: امیدواریم ظرفیت حمل‌ونقل عمومی با آگاهی مردم و اسناد بالادستی و حمایت‌های حاکمیتی افزایش پیدا کند تا مشکلات ناشی از آلودگی هوا و ترافیک خصوصاً در کلان‌شهرها کاهش پیدا کند.

کد خبر 749927